Interim management - Consulting - Coaching












Bedrijfscultuur: Het bindmiddel van organisaties


Er is al heel veel gezegd en geschreven over "bedrijfscultuur": de verschillende culturen, het belang ervan, het statisch of dynamisch karakter van een bedrijfscultuur, het veranderproces, enz.   Veel discussies en veel teksten zijn dit blogartikel al voorgegaan.  En dat is goed!  Want de kern van jouw onderneming, is de cultuur.  Het bepaalt hoe mensen samen werken, hoe er gecommuniceerd wordt (intern en extern), hoe beslissingen genomen worden en hoe er gediscussieerd wordt.  Cultuur bepaalt ook of mensen zich goed voelen in jouw bedrijf. Want ongeacht de - soms uitstekende- competenties van medewerkers, kan cultuur bepalend zijn voor het welzijn van jouw mensen. 


Wat is Cultuur?

Cultuur is wat de mens zelf schept, in tegenstelling tot natuur, dat spontaan ontstaat zonder menselijk toedoen. Cultuur kenmerkt bevolkingen, gezinnen, teams en zelfs organisaties. Het gaat over gedrag, over hoe je (samen) dingen doet. Het omvat waarden en normen; wat voor jou normaal is. Cultuur verbindt mensen, teams en organisaties. Het is als maïzena, het bindmiddel dat individuen samenhoudt.


Bedrijfscultuur in de praktijk

Elke organisatie heeft een eigen cultuur, een unieke manier waarop medewerkers met elkaar omgaan, communiceren en samenwerken. Deze cultuur wordt gevormd door gedeelde waarden, normen en gedragingen die binnen de organisatie als normaal worden beschouwd. In het ene bedrijf geeft iedereen mekaar een hand bij het binnenkomen.  In het andere bedrijf zegt men zelfs geen 'goedemorgen'.  
Bedrijfscultuur kan dus sterk variëren tussen organisaties. Sommige bedrijven leggen de nadruk op innovatie en creativiteit, terwijl andere juist de nadruk leggen op discipline en efficiëntie.


Waarden en normen

Waarden en normen vormen de kern van de bedrijfscultuur. Waarden zijn de principes die een organisatie belangrijk vindt, zoals integriteit, respect en teamwork. Normen zijn de gedragsregels die voortvloeien uit deze waarden en die het dagelijks handelen van medewerkers sturen. Een bedrijf dat teamwork hoog in het vaandel heeft staan, zal bijvoorbeeld normen hebben die samenwerking en open communicatie bevorderen.


Gedrag en gewoonten

Gedrag en gewoonten binnen een organisatie zijn vaak een weerspiegeling van de heersende cultuur. Dit kan variëren van hoe medewerkers elkaar begroeten (zoals het voorbeeld dat reeds werd gegeven), tot hoe beslissingen worden genomen en problemen worden opgelost. Een organisatie met een open en inclusieve cultuur zal waarschijnlijk informele en flexibele communicatiekanalen hebben, terwijl een meer hiërarchische cultuur formele en gestructureerde interacties zal bevorderen.


De dynamiek van cultuur

Bedrijfscultuur is dynamisch en kan veranderen door de invloed van mensen of situaties. Nieuwe leidinggevenden kunnen bijvoorbeeld een andere visie en aanpak meebrengen, wat de bestaande cultuur kan veranderen. Ook externe factoren, zoals de COVID-19-pandemie, kunnen een grote impact hebben op een veranderende bedrijfscultuur. Zo hebben veel organisaties hun werkstructuren moeten aanpassen, wat leidde tot veranderingen in de manier waarop medewerkers samenwerken en communiceren.


De invloed van cultuur op de werkvloer

Een positieve bedrijfscultuur kan een aanzienlijke invloed hebben op de werksfeer en het welzijn van medewerkers. Het bevordert betrokkenheid, motivatie en tevredenheid, wat uiteindelijk kan leiden tot hogere productiviteit en betere bedrijfsresultaten. In een positieve cultuur voelen medewerkers zich gewaardeerd en gesteund, wat hun loyaliteit en toewijding aan de organisatie versterkt.


Bedrijfscultuur is zoals maïzena

Bedrijfscultuur is een krachtig en allesomvattend concept dat organisaties vormgeeft. Het verbindt mensen en beïnvloedt hun gedrag, waarden en normen. Hoewel cultuur dynamisch is en kan veranderen, blijft het een cruciaal element dat de basis legt voor een positieve en productieve werkomgeving. Door bewust te investeren in een gezonde bedrijfscultuur, kunnen organisaties een omgeving creëren waarin medewerkers floreren en gezamenlijke doelen worden bereikt.


Acties voor een sterke bedrijfscultuur

  1. Communiceer waarden duidelijk: Zorg ervoor dat de kernwaarden van de organisatie duidelijk zijn en consistent worden gecommuniceerd.
  2. Leiderschap en voorbeeldgedrag: Leiders moeten de gewenste cultuur voorleven door zelf het goede voorbeeld te geven.
  3. Betrek medewerkers: Betrek medewerkers actief bij het vormgeven en onderhouden van de bedrijfscultuur.
  4. Flexibiliteit en aanpassing: Maak waarden en normen concreet & werk met rituelen.


Bedrijfscultuur is meer dan een abstract concept; het is de lijm die alles bij elkaar houdt. Zoals maïzena in de keuken, zorgt cultuur ervoor dat alle ingrediënten in een organisatie samenkomen tot een samenhangend geheel.